Η δημοκρατία του Πόντου
Ήταν πάντα βαριές οι σκιές των αθώων θυμάτων πάνω στην Ιστορία. Ίσως γιατί περιμένουν από αυτήν μια δικαίωση. Ίσως γιατί ή ανάπαυσή τους τελικά δεν είναι μόνο θέμα μνήμης ή μνημοσύνου.
Οι γενοκτονίες, όπου γης, δεν θα πάψουν ποτέ να είναι μελανές πινελιές πάνω σε καμβά.
Οι γενοκτονίες, όπου γης, δεν θα πάψουν ποτέ να είναι μελανές πινελιές πάνω σε καμβά φωτεινό, θλιβερή παραφωνία σε ορχηστρική αρμονία, ντροπή για την παγκόσμια αίσθηση της ηθικής συνείδησης και ο οδυνηρός έλεγχος στο λήμμα «άνθρωπος».
Οι αρχαίοι μας πρόγονοι αυτές τις τύψεις της συνείδησης τις θεοποίησαν στο πρόσωπο των Ερινυών, πού ποτέ δεν αναπαύονται και έρχονται βασανιστικά να συνοδεύουν κάθε στιγμή των θυτών και να τη μεταβάλλουν στήν επί γής κόλασή τους.
Στό προσκήνιο της Γενοκτονίας των Ποντίων, στό θέατρο τού παραλόγου, οί ρόλοι είχαν ήδη διανεμηθεί: οί θύτες, τα θύματα καί οί θεατές ήσαν παρόντες· έτοιμοι γιά τήν παράσταση τού δράματος που δυστυχώς εκλεισε μέ μιά τρομακτική αυλαία εκατόμβης αθώων θυμάτων, απώλειας εστιών, καταστροφής πολιτισμού καί έργων ανυπέρβλητης αξίας και αιμάτων πολλών.
<<Οι φίλοι καί σύμμαχοι μας>> έπέλεξαν τον ρόλο του θεατή·
χειροκροτητές μέσα άπό τή συνωμοσία της ένοχης σιωπής, της ύπόγειας στήριξης του εγκλήματος καί της αξιοζήλευτης υποκρισίας των συμπασχόντων τάχα στήν οδύνη ενός ολόκληρου λαού σαν τον ρόλο του θεατή·
Οί θύτες έχοντας ήδη τή μακάβρια εμπειρία μιας προηγηθείσης γενοκτονίας – αύτής των Αρμενίων- τώρα έπεξέτειναν τις μεθόδους τους καί μέ μίσος καί απώλεια της στοιχειώδους ανθρωπιάς κατέπεσαν σάν κτήνη πάνω σέ αθώους δείχνοντας σ’ όλο τόν πολιτισμένο κόσμο πόσο μπορεί ό «άνθρωπος» νά κατέβει τή σκάλα τού κακού καί νά όμοιωθεί «τοις κτήνεσι τοις άνοήτοις».
Τά θύματα, οί Πόντιοι, πού από αιώνες έζησαν μέ αξιοπρέπεια, περηφάνεια, πίστη καί λεβεντιά στήν παρευξίνεια ζώνη της πάλαι ποτέ Βυζαντινής μας αύτοκρατορίας, ύπέστησαν τά πάνδεινα μέ σκοπό τή φυσική τους εξόντωση καί τήν άπομάκρυνσή τους από την απ’ αιώνων πατρίδα τους. Τά τάγματα εργασίας, οί βίαιες μετακινήσεις πληθυσμών, ό τρόμος, τά εγκλήματα, οί βιασμοί, ή πείνα, τά δικαστήρια της Άμάσειας, οί καταστροφές Ναών καί Μοναστηριών, οί βίαιοι θάνατοι Έπισκόπων, ιερέων καί μοναχών καί 300 χιλιάδων Ποντίων είναι οί φωνές πού θά ακούγονται γιά πάντα μέσα στίς ρεματιές, τά βουνά και τούς κάμπους τοϋ Πόντου, φωνές πού θά ελέγχουν την ανθρώπινη συνείδηση καί θά προβάλλουν ένα τεράστιο ΓΙΑΤΙ, πού θά περιμένει εναγώνια μια απαντηση ή εστω μία συγγνώμη.
Δέν λησμονήσαμε. Είμαστε εδώ, εμείς οι απόγονοι εκείνων πού γλύτωσαν από τή φωτιά καί τό μαχαίρι, γιά νά ενώσουμε τίς φωνές μας μέ τίς φωνές τών αθώων εκείνων θυμάτων καί νά φωνάξουμε δυνατά μήπως καί ξυπνήσει από τόν βαθύ της λήθαργο ή μακαρίως ύπνώττουσα συνείδηση τών ισχυρών.
Μας πονά ή μνήμη. Γιατί έμείς δέν μεγαλώσαμε μέ νανουρίσματα, αλλά μέ μοιρολόγια· πρόσφυγες γιά πάντα· όσες γενιές κι αν περάσουν· έμείς πάντα θά τραγουδάμε: «Σέ ποιά πέτρα, σέ ποιό χώμα νά ριζώσω τώρα πιά, κι’ άπ τό θάνατο ακόμα πιό πικρή ‘σαι προσφυγιά».
Ό πρόσφυγας Μητροπολίτης σας
ό Νεαπόλεως καί Σταυρουπόλεως
ΒΑΡΝΑΒΑΣ
Η καταγραφή της λεηλασίας της μονής Αγ. Ιωάννη Βαζελώνος, την 22 Απριλίου 1916, από τον ηγούμενο Πανάρετο Τοπαλίδη:
<<άπασα η κινητή περιουσία αυτής αφηρέθη, το θησαυροφυλάκιο απεγυμνώθη, το αρχειοφυλάκιο απετεφρώθη, ο ναός εσυλήθη… μετά την συμπλήρωσιν της λεηλασίας οι επιδρομείς μετέβαλον την μονήν εις τόπον σφαγής, ακολασίας και αγριοτήτων. Συλλαμβάνοντες εις τα δάση ωδήγουν εις την μονήνς γυναίκας και παρθένους, τας οποίας εβίαζον κτηνωδώς πρότερον, αποκεφάλιζον έπειτα>>.
Ο Δημήτρης Ψαθάς στο βιβλίο του η Γη του Πόντου αναφέρει:
<<…Να ρίξουμε το πέπλο της λήθης στο παρελθόν, αλλά να ξέρουμε, όχι να κρύβουμε. Να ξέρουν κι’ οι ‘ιδιοι οι Τούρκοι το τι φτιάξαν οι πατεράδες τους, για να αποφύγουν τα όσα στιγμάτισαν εκείνους, εφ’ όσον θέλουν να πάρουν τη θέση που φιλοδοξούν ανάμεσα στα πολιτισμένα έθνη. Μόνο έτσι, ξέροντας εμείς τους Τούρκους και ξέροντας εκείνοι εμάς και το στιγματισμένο παρελθόν τους, μπορεί κάποτε να χαράξουμε μιά ελληνοτουρκική φιλία επάνω σε στέρεες βάσεις>>.
Σε άλλο σημείο αναφέρει
<<…Αντιτουρκικό χρακτήρα έχουν τα ίδια τα γεγονότα, που δείχνουν τους Τούρκους έτσι όπως έδρασαν τα χρόνια εκείνα. Δεν επιτρέπεται να θυσιάζουμε την ιστορική αλήθεια σε καμιά σκομιμότητα, όπως δυστυχώς καθιερώθηκε να γίνεται απ’ τον καιρό που χαράχτηκε η λεγόμενη ελληνοτουρκική φιλία. Η άστοχη τακτική της αποσιώπησης των γεγονότων της ιστορίας ήταν ίσως κι’ ένας λόγος που τόσο άσκημα πορεύτηκε η “φιλία” με του Τούρκους…>>
Ο καθηγητής στο πανεπιστήμιος Βιέννης Πολ. Ενεπεκίδης, αναφέρει για την γενοκτονία των Ποντίων.
<< Η γενοκτονία αλά τούρκα είναι βουβή, πονηρή ανατολίτικη, δεν έχει καμιά ιδεολογική ή ψευδοεπιστημονική θεμελίωση περί γενετικής και ευγενικής αρίας φυλής… Οι εξορίες των κατοίκων ολόκληρων χωριών… δεν οδηγούν φυσικά σε κανένα Ausschwitz με τους διαβολικά οργανωμένους μηχανισμούς της εξόντωσης του ανθρώπου – όχι! Ηταν όμως ένα Ausschwitz εν ροή, οι άνθρωποι πέθαιναν καθ’ οδόν, δεν περπατούσαν για να φτάσουν κάπου, όχι, περπατούσαν για να πεθάνουν από τις κακουχίες, την παγωνιά, την πείνα, τον εξευτελισμό του ανθρώπινου. Δεν υπήρχε στο τέρμα κανένα Ausschwitz, γιατί για τους περισσότερους δεν υπήρχε τέρμα. Το ταξίδι προς τον θάνατο ήταν ο θάνατος, οχι το τέρμα του ταξιδιού>>
Τα παραπάνω είναι το αφιέρωμα της Ι.Μ. Νεαπόλεως – Σταυρουπόλεως στο ημερολόγιο του 2011 για την μνήμη του ξερριζωμού των Ποντίων.
