Κοινή ονομασία του γένους ιέραξ (falco), ημερόβιων αρπακτικών πτηνών της οικογένειας των Ιερακιδών, που ανήκει στην τά­ξη των Ιερακομόρφων. Τα μεγάλα ζωηρά μάτια των γερακιών βρίσκονται στις πλευρές της κεφαλής· το ράμφος είναι κοντό, ισχυρό και κυρτό, σκε­πασμένο στη βάση του από μια δερματική πτυ­χή, που λέγεται κηρός. Το γεράκι διαθέτει στην άνω γνάθο ένα ζευγάρι ψευδών πλευρικών δοντιών. Οι πτέρυγες, σφιχτές και μυτερές, εξασφαλίζουν ένα γρήγορο και ελαφρό πέταγμα· η ουρά είναι λεπτή· τα πόδια καταλήγουν σε τέσσερα δάχτυλα, τρία εμπρός και ένα πίσω, οπλισμένα με ισχυρούς κυρτούς γαμψόνυχες. Τα γεράκια ζουν συνήθως στα δάση και τρέφονται με μικρά θη­λαστικά, πουλιά και έντομα, που τα κυνηγούν την ημέρα. Το θηλυκό γεννά 2-3 και σπανιότε­ρα 4 αβγά μέτριου μεγέθους, με χρώμα ερυθρό ή υπέρυθρο και φαιές κηλίδες. Την ανατροφή των νεοσσών αναλαμβάνουν και οι δυο γονείς, οι οποίοι ζουν πάντοτε σε ζεύγη και κάνουν τη φωλιά τους πάνω στα δέντρα ή σε αβαθή λάκκο στη γη.
Από τα πολυάριθμα είδη των γερακιών, τα σπουδαιότερα είναι: ο μετανάστης ή πετρίτης με φτέρωμα γκριζο-θαλασσί στη ράχη και α­νοιχτό με σκούρα στίγματα στην κοιλιά. Ζει στην Ευρώπη και στην Ασία, απ΄όπου μετανα­στεύει, αργά το φθινόπωρο, για να διαχειμάσει στην Αφρική· κατά την αποδημία του αυτή περνάει από την Ελλάδα. Χρησιμοποιείται ύ­στερα από εκπαίδευση στο κυνήγι. Το ιερό γ. είναι το πιό μεγάλο και το πιο δυνατό. Έχει γκριζο-κάστανο φτέρωμα, με στίγματα λευκά στη ράχη και λευκό με πολλά σκούρα στίγματα στα κατώτερα μέρη του σώματος. Ζει στη Γροι­λανδία, Ισλανδία και Σκανδιναβία. Το αφιερω­μένο γεράκι έχει φτέρωμα όμοιο με το μεταναστευτι­κό, ζει στα Βαλκάνια, στη Μ. Ασία και στην Αί­γυπτο. Το δεντρόβιο ή κορυδαλλοφάγος, που το σώμα του δεν υπερβαίνει τα 35 εκ., ζει στην Ευρώπη και στη βόρεια και κεντρική Ασία και διαχειμάζει στις νότιες περιοχές. Στην Ελλάδα είναι γνωστό απλώς ως γεράκι. Εμφανίζεται την άνοιξη και παραμένει ως το χειμώνα, οπότε μεταναστεύει στο Νότο. Έχει γαλαζόμαυρο φτέρωμα στη ράχη, ενώ στην κοιλιά είναι λευ­κό με μαύρα στίγματα.
Το γεράκι νάνος έχει μήκος μόνο 27-30 εκ. Πετά γρήγορα με ζικ-ζακ, όπως τα περιστέρια. Το γνήσιο ή πετροκιρκινέζι, που το σώμα του φτά­νει τα 35 εκ. και οι φτερούγες του έχουν άνοιγμα περίπου 70 εκ. Η ουρά του είναι μακριά και στενή με μυτερά φτερά. Το θηλυκό έχει φτέρω­μα κιτρινοκόκκινο με καστανές κηλίδες, ενώ το αρσενικό παρουσιάζει μεγαλύτερη ποικιλία χρωμάτων. Ζει μάλλον σε ανοιχτές ή λίγο δα­σώδεις περιοχές και παραμένει πολλές ώρες στον αέρα αναζητώντας το θήραμά του. Επειδή δεν πετά γρήγορα, δεν μπορεί να κυνηγήσει πουλιά και καταφεύγει κυρίως στα τρωκτικά, στα ερπετά και στα έντομα. Κατασκευάζει τη φωλιά του σε απόκρημνους βράχους και χρησι­μοποιεί συχνά φωλιές που έχουν αφήσει άλλα πουλιά. Ζει στην κεντρική και βόρεια Ασία, στην Ευρώπη και στην Αφρική. Στην Ελλάδα βρίσκεται παντού, σε μεσογειακές περιοχές και στα νησιά και είναι γνωστό ως κιρκινέζι των βράχων. Εμφανίζεται το Φεβρουάριο και απο­δημεί προς το Νότο κατά το Νοέμβριο. Το μαύ­ρο κιρκινέζι έχει φτέρωμα μαύρο-γκριζο-γάλαζο στη ράχη και γκρίζο στις κατώτερες πε­ριοχές του σώματος. Ζει στην κεντρική και α­νατολική Ευρώπη και στην Ασία και διαχειμά­ζει στην Αφρική. Κυνηγά κυρίως έντομα και περισσότερο ακρίδες, τόσο που μπορεί να θεω­ρηθεί ωφέλιμο στη γεωργία. Το γεράκι ελεονώρα ή μαύρος πετρίτης είναι από τα πιο γνωστά στην Ελλάδα όπου παραμένει όλο το χρόνο. Έχει μήκος λιγότερο από μισό μέτρο και ουρά περί­που 20 εκ. Ζει στα ερημικά νησιά του Αιγαίου και διαχειμάζει στα νοτιότερα μέρη της Ελλά­δας. Τρέφεται με έντομα, εκτός από την περίο­δο της επώασης, κατά τον Αύγουστο, οπότε τρώγει άλλα διαβατικά πτηνά που μετανα­στεύουν.