Σαν σήμερα 16 Ιουνίου του 1866 γεννήθηκε στη Στύψη της Λέσβου ο Γερμανός Καραβαγγέλης, Μητροπολίτης Καστοριάς και αργότερα Αμασείας. Η εκκλησιαστική και πατριωτική δράση συνδέεται με το Μακεδονικό Αγώνα και την αντίσταση των Ελλήνων του Πόντου στην αφομοιωτική πολιτική των Νεοτούρκων. Μετά τις θεολογικές του σπουδές στην Κωνσταντινούπολη και τη μετεκπαίδευσή του στη Γερμανία, διορίστηκε καθηγητής στη Σχολή της Χάλκης και αργότερα χωρεπίσκοπος του Πέραν· το 1900 εκλέχτηκε μητροπολίτης Καστοριάς. Ήταν ακριβώς η εποχή που είχε ενταθεί η πίεση των Βουλγάρων κομιτατζήδων στον ελληνικό πληθυσμό της δυτικής Μακεδονίας. Με συνεχείς περιοδείες και αλλεπάλληλες μυστικές συνεννοήσεις με τους απεσταλμένους από την ελεύθερη Ελλάδα και με τους τοπικούς πρόκριτους ο Καραβαγγέλης κατόρθωσε να εμψυχώσει το ελληνικό στοιχείο και να οργανώσει ένοπλα σώματα αυτοάμυνας από ντόπιους, οι οποίοι σιγά-σιγά ανάλαβαν το κύριο βάρος του αγώνα. Η δράση του αυτή προκάλεσε την οργή του Βουλγάρων, οι οποίοι δεν κατόρθωσαν βέβαια να τον εξοντώσουν, ανάγκασαν όμως τις τουρκικές αρχές διά μέσου του Αγγλου και του Ρώσου πρεσβευτή – να απαγορεύσουν τις περιοδείες του Καραβαγγέλη και τελικά να τον ανακαλέσουν στην Κωνσταντινούπολη (1907). Μητροπολίτης Αμασείας του Πόντου από το 1909, ο Καραβαγγέλης βρέθηκε και πάλι επικεφαλής νέων αγώνων. Από το 1914 ιδίως, οπότε εξαπέλυσαν οι Νεότουρκοι τους άγριους διωγμούς κατά του μικρασιατικού ελληνισμού, ο Καραβαγγέλης έδειξε και σθένος και έκτακτα ηγετικά προσόντα.
Το 1917 φυλακίστηκε, αλλά μετά την ανακωχή γύρισε στην επαρχία του και εργάστηκε για τον επαναπατρισμό και την περίθαλψη των προσφύγων. Εκεί τον βρήκε η επανάσταση του Κεμάλ, από την οποία καταδικάστηκε σε θάνατο και επικηρύχτηκε· κατόρθωσε όμως να διαφύγει στην κατεχόμενη από τους συμμάχους Κωνσταντινούπολη. Μετά τη μικρασιατική καταστροφή κατέφυγε στην Ελλάδα και εκλέχτηκε μητροπολίτης Ιωαννίνων (1923)· τον επόμενο χρόνο διορίστηκε έξαρχος του Οικουμενικού πατριαρχείου στην κεντρική Ευρώπη με έδρα την πρωτεύουσα της Αυστρίας Βιέννη, όπου έμεινε ως το θάνατό του το 1935.
Εκτός από μερικές νεανικές του θεολογικές διατριβές, ενδιαφέροντα είναι τα Απομνημονεύματα του, γραμμένα σε ωραία δημοτική, που εκδόθηκαν μαζί με την αλληλογραφία του (1959)