Παλιά βυζαντινή και φαναριώτικη οικογένεια. Μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους (1204) οι Μουρούζη κατέφυγαν στην Τραπεζούντα και συνδέθηκαν με τον εκεί αυτοκρατορικό οίκο. Ο φαναριώτικος κλάδος εγκαταστάθηκε το 1665 στη Βυθίη του Βοσπόρου και από αυτόν προήλθαν πολλοί αξιωματούχοι του οθωμανικού κράτους.

Κωνσταντίνος. Ηγεμόνας της Μολδαβίας (Κωνσταντινούπολη 1730-1787). Απόκτησε ευρύτερη παιδεία και γνώριζε πολλές γλώσσες. Διατέλεσε μέγας διερμηνέας της Πύλης και ανάλαβε την ηγεμονία της Μολδαβίας μετά το θάνατο του Αλέξανδρου Γκίκα (1777). Καθιέρωσε διοικητικές μεταρρυθμίσεις, περιόρισε με σκληρότητα τις αυθαιρεσίες των βογιάρων και ενίσχυσε την ελληνική εκπαίδευση. Το 1782 αντικαταστάθηκε από τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο. Εκτοπίστηκε στην Τένεδο και όταν γύρισε στην Κωνσταντινούπολη πέθανε.