Θηβαίος μυθολογικός ήρωας μάντης. Διάφορες εκδοχές αναφέρουν πως απόχτησε τη μαντική του δύναμη.Η γνωστότερη αφηγείται ότι πάνω στο όρος Κυλλήνη ο Τειρεσίας είδε δυο φίδια ζευγαρωμένα· αυτός τα χώρισε (ή σκότωσε το θηλυκό) και για το λόγο αυτό έγινε γυναίκα· έπειτα από εφτά χρόνια απόχτησε πάλι το αντρικό του φύλο, βρισκόμενος πάλι στο ίδιο μέρος, όπου είδε πάλι δυο φίδια ζευγαρωμένα και έκανε ό,τι είχε κάνει και την πρώτη φορά. Για τη διπλή αυτή πράξη του ρωτήθηκε από το Δία και την Ήρα, που διαφωνούσαν για την ερωτική απόλαυση του άντρα και της γυναίκας. Η απάντησή του, που απόδιδε μεγαλύτερο ερωτισμό στη γυναίκα, δυσαρέστησε την Ήρα, που τον τύφλωσε, και ικανοποίησε το Δία, που τον έκανε μάντη.

Ο Τειρεσίας έζησε κατά τη μυθολογία όσο έξι και κατ’ άλλους εννιά γενιές ανθρώπων. Πέθανε στο δρόμο στη χώρα των Αλιαρτίων γιατί ήπιε κρύο νερό απ’ την πηγή Τελφούσα. Εκεί κοντά υπήρχε και ο τάφος του. Είχε δυο κόρες, τη Μαντώ, περίφημη επίσης μάντισσα, και την Iστορίδα. Ο Τειρεσίας διατήρησε τη μαντική ικανότητά του και νεκρός, γι’ αυτό κατέβηκε στον Αδη ο Οδυσσέας για να τον συμβουλευτεί.